Ο θάνατος ενός πολιτικού ηγέτη είναι συχνά αφορμή για αποτίμηση της πορείας και της κληρονομιάς του.
Στην περίπτωση του Κωνσταντίνου Σημίτη, η συζήτηση αυτή είναι αναπόφευκτη, αλλά και κρίσιμη.
Ήταν ο πρωθυπουργός που καθοδήγησε την Ελλάδα στην ΟΝΕ, αλλά ταυτόχρονα υπήρξε πρωταγωνιστής σε μία εποχή που χαρακτηρίστηκε από σκάνδαλα, πολιτική αδιαφάνεια και συστηματική διαφθορά.
Η κληρονομιά του Σημίτη συνδέεται αναπόφευκτα με την οικονομική κρίση που ακολούθησε, οδηγώντας τη χώρα στα μνημόνια και, τελικά, στη σημερινή κοινωνική και πολιτική παρακμή υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο Κωνσταντίνος Σημίτης ήρθε στην εξουσία το 1996, προτάσσοντας την ανάγκη για εκσυγχρονισμό και ευρωπαϊκή προοπτική. Με το αφήγημα του μεταρρυθμιστή, κατάφερε να δημιουργήσει προσδοκίες για ένα κράτος πιο διαφανές, αποτελεσματικό και ανταγωνιστικό. Ωστόσο, η πραγματικότητα αποδείχθηκε πολύ διαφορετική. Η κυβέρνησή του έγινε συνώνυμο της διαφθοράς και της ευνοιοκρατίας, με σκάνδαλα όπως αυτό της Siemens και των εξοπλιστικών προγραμμάτων να υπονομεύουν την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος.
Η επιμονή του στην ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ με κάθε κόστος οδήγησε σε αμφιλεγόμενες λογιστικές πρακτικές, που αργότερα αποδείχθηκαν μοιραίες. Τα μαγειρεμένα στοιχεία για το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος έδωσαν την ψευδαίσθηση μίας υγιούς οικονομίας, ενώ στην πραγματικότητα η χώρα προχωρούσε προς την καταστροφή.
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Σημίτη, η διαφθορά γιγαντώθηκε. Υπουργοί, κρατικοί αξιωματούχοι και επιχειρηματίες διαπλέκονταν σε ένα δίκτυο πελατειακών σχέσεων, που λειτούργησε ως προθάλαμος για την οικονομική κρίση. Η ανοχή του Σημίτη απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς δεν ήταν απλώς πολιτικό λάθος, αλλά συστημική επιλογή, που καλλιέργησε ένα περιβάλλον ατιμωρησίας.
Το σκάνδαλο με τα εξοπλιστικά προγράμματα, όπου δισεκατομμύρια ευρώ σπαταλήθηκαν ή καταχράστηκαν, αποτελεί μία μόνο πτυχή αυτού του μηχανισμού. Η υπόθεση Siemens, που συντάραξε το πολιτικό σύστημα, ανέδειξε τις υπόγειες διαδρομές χρήματος μεταξύ πολιτικών και πολυεθνικών εταιρειών, αφήνοντας τον ελληνικό λαό να πληρώνει τον λογαριασμό.
Η οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Οι πολιτικές Σημίτη, που βασίστηκαν σε δανεισμό, επιδοτήσεις και πλασματική ανάπτυξη, δημιούργησαν ένα έδαφος έτοιμο να καταρρεύσει με την πρώτη οικονομική κρίση. Όταν το 2009 η Ελλάδα αποκάλυψε το πραγματικό μέγεθος του χρέους της, η χώρα βρέθηκε αποκλεισμένη από τις αγορές και οδηγήθηκε στα μνημόνια.
Η ευθύνη του Σημίτη δεν περιορίζεται μόνο στη δημιουργία αυτής της κατάστασης, αλλά και στην αποτυχία του να προετοιμάσει τη χώρα για τις προκλήσεις που θα ακολουθούσαν. Η απουσία θεσμικών αλλαγών, η διατήρηση πελατειακών δομών και η έλλειψη οράματος για ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο έβαλαν τις βάσεις για τη μακροχρόνια ύφεση.
Η Ελλάδα δεν ξέφυγε ποτέ από τη σκιά των πολιτικών που εφαρμόστηκαν επί Σημίτη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, παρά τις εξαγγελίες για μεταρρυθμίσεις και ανάπτυξη, συνεχίζει στην ίδια λογική της διαπλοκής και της ατιμωρησίας. Η διαχείριση της πανδημίας, τα σκάνδαλα με τα funds και οι απευθείας αναθέσεις αποτελούν συνέχεια της ίδιας πολιτικής παράδοσης που δημιούργησε η διακυβέρνηση Σημίτη.
Η έλλειψη διαφάνειας και η απουσία πραγματικού ελέγχου έχουν μετατρέψει την Ελλάδα σε ένα κράτος όπου η δημοκρατία λειτουργεί προσχηματικά. Η χειραγώγηση των μέσων ενημέρωσης και η καταστολή της κριτικής φωνής εντείνουν την αίσθηση παρακμής, αφήνοντας τους πολίτες απογοητευμένους και ανίσχυρους απέναντι σε ένα πανίσχυρο και ανεξέλεγκτο πολιτικό κατεστημένο.
Ο θάνατος ενός πολιτικού δεν μπορεί να λειτουργεί ως συγχωροχάρτι. Ο Κωνσταντίνος Σημίτης υπήρξε κεντρικός πρωταγωνιστής σε μία εποχή που διαμόρφωσε τη σύγχρονη Ελλάδα. Οι επιλογές του, οι παραλείψεις του και η ανοχή του σε φαινόμενα διαφθοράς άφησαν πίσω τους μία κληρονομιά που εξακολουθεί να βαραίνει τη χώρα.
Η ιστορική αποτίμηση δεν πρέπει να βασίζεται σε συναισθηματισμούς, αλλά σε γεγονότα. Και τα γεγονότα είναι αμείλικτα: η Ελλάδα βυθίστηκε στη διαφθορά, το χρέος εκτινάχθηκε και οι θεσμοί αποδυναμώθηκαν. Η κρίση που ακολούθησε δεν ήταν αποτέλεσμα συγκυριών, αλλά συνέπεια συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών.
Θυμηθείτε, η μνήμη δεν είναι μόνο ζήτημα τιμής, αλλά και υποχρέωσης.
_____________________________
ο αρχισυντάκτης Γ. Π.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου